Eðlence ve Yeme-Ýçme Ýþletmelerinin Turizm Faaliyetlerine Yönelik Görüþ ve Algýlamalarýnýn Belirlenmesi Üzerine Bir Araþtýrma: Boðaziçi Alaný Örneði

Bu çalýþma, turizm odaklý bir geliþim senaryosunda turizmden herhangi bir fayda saðlayamayacak kadar karar verme sürecinden soyutlanabilen yerel iþletmelerin turizm geliþmesine yönelik tavýr ve tutumlarýný görünür kýlmayý hedeflemektedir. Bu amaçla Ýstanbul’un önemli doðal ve kültürel kaynaklarýndan biri olan Boðaziçi Bölgesi’ndeki eðlence, yiyecek ve içecek hizmeti veren yerel iþletmelere anket uygulanmýþtýr. Araþtýrmanýn evrenini Boðaziçi Bölgesi’nde soyut ve somut kültürel mirasý ve doðal mirasý ile ön plana çýkan 26 mahalledeki iþletmeler oluþturmuþtur. Ýþletmelerin turizm müdahalelerine karþý davranýþ ve tutumlarýný ölçebilmek için elde edilen veriler Temel Bileþenler Analizini (TBA), “Aðýrlýklandýrýlmýþ Doðrusal Kombinasyon Yöntemi (WCL)” kullanýlarak analiz edilmiþtir. Bu analizler sonucu, yerel iþletmelerin turizm odaklý davranýþ ve tutumlarýný belirleyen yedi adet faktör belirlenmiþtir. Bu faktörler “turizm odaklý stratejiler”, “turizmin algýlanan olumlu etkileri”, “rekabetçi çevre koþullarý”, “sosyo- ekonomik çevre koþullarý”, “yere baðlýlýk”, “sosyo kültürel çevre koþullarý“, turizmin algýlanan olumsuz etkileri” olarak adlandýrýlmýþtýr. Yerel iþletmelerin turizme karþý davranýþ ve tutumlarýný belirleyen en önemli faktörün “turizm odaklý stratejiler” olduðu görülmüþtür. Sonuç olarak yerli ve yabancý giriþimcileri kente çekmek üzere yapýlan müdahalelerin mahalledeki sosyo-ekonomik ve fiziki dokusunda bir deðiþim meydana getireceði ve bu deðiþimin mahallenin özgün kimliðinin de deðiþmesine ve hatta hem mahalle sakinlerinin hem de yerel iþletmelerin giderek yerlerinden edilmelerine neden olan bir soylulaþma sürecini tetikleyeceði unutulmamalýdýr. Bu ise kent hakký ve yerel kimlikle ilgili pek çok problemi de beraberinde getirecektir. Bu çalýþma, sürdürülebilir ve adaletli bir kentsel geliþme için yerel halký ve yere özgü deðerleri gözeten kamu politikalarýna ihtiyaç olduðunu ortaya koymaktadýr.

An Investigation to Determine Opinions and Perceptions of Entertainment and Food & Beverage Businesses towards Tourism Activities: The Case of Bosphorus, Ýstanbul

This study, therefore, aims at revealing reactions and attitudes towards tourism, of local enterprises, which are excluded from the decision-making process to the extent that they can get no benefits in a tourism-oriented development scenario. To that end, a questionnaire conducted on local food-beverage and accommodation enterprises at Bosporus Site, which is a significant natural and cultural asset of Istanbul. Population of the research consist enterprises at 26 neighborhoods, which stand out with their cultural and natural heritage. In order to measure reactions and attitudes of enterprises to tourism interventions, obtained data was analyzed through “Principal Components Analysis (PCA)”, “The Weighted Linear Combination Method (WCL)”. Seven factors as determinants of local enterprises’ reactions and attitudes towards tourism were concluded from the analysis. Those factors were respectively named “tourism- oriented interventions,” “positive influences of tourism”, “competitive environmental conditions”, “socio -economic environment perception”, place attachment”, “socio-cultural environment perception,” and “negative influences of tourism.” It was found that “tourism- oriented interventions” is the factor most determining local enterprises’ reactions and attitudes towards tourism. To conclude, it should be remembered that interventions made in order to attract local and foreign entrepreneurs to the city will change the socio-economic and physical texture of the neighborhood, and such a change, in turn will trigger a gentrification process which will also change authenticity of the neighborhood and will even pave the way for the gradual displacement of both inhabitants and local enterprises. That will bring along many problems regarding the right to the city and local identity. This study shows that public policies safeguarding local people and indigenous values are required for a sustainable and fair city development.