Planning. 2019; 29(3): 202-209 | DOI: 10.14744/planlama.2019.04796

“Ýmar Barýþý” Düzenlemesinin Yerel Yönetimler Düzeyinde Etkilerinin Analizi

Zeynel Abidin Polat
Ýstanbul Arel Üniversitesi, Gayrimenkul ve Varlýk Deðerleme Bölümü, Ýstanbul

Urbanisation has emerged with the increase of migration from rural areas to cities. As a result of increasing urbanisation, the demand for housing has grown, and consequently, housing production has accelerated. In beginning of 2000s rapid population growth and the lack of housing inventory have forced those migrating from the city to meet their own needs for housing to a large extent by constructing illegal houses on Treasury or private land within the city limits. However, there are also housing projects that cannot be completed or inspected due to various reasons. Despite some precautionary measures, the number of illegal settlements and slums in our city grew rapidly. Local government responsibility for the management of urban areas has not been able to prevent illegal settlements for various reasons. Nowadays, as a result of the measures taken, the rate of squattering has gradually decreased. There are serious problems in meeting the urban infrastructure needs such as electricity, natural gas, water, sewage, transportation, and collecting taxes in these structures, which are considered illegal. Illegal construction and slum production (historical and territorial limitations), or measures (eg demolition decisions) not implemented sufficiently accelerated the illegal construction and squatters. The main reason for this situation is that local governments ignore some illegal structures in order to maintain their political future. From the past to the present, to solve these problems, various zoning amnesty laws have been issued. The most recent of these reconstruction forgiveness laws, also known as the “Reconstruction Peace,” is Law Number 7143 on the Restructuring of Certain Taxes and Other Receivables and Amendments to Certain Laws. According to Article 16 of this law, it aims to record unlicensed buildings constructed before December 31, 2017. The purpose of this study is to analyse the legal, social, and economic effects of the “Reconstruction Peace” regulation at the local government level, in consideration of the legal and administrative zoning amnesty process and related activities in Turkey. This study used a comparative analysis of the historical process of legislative and administrative structure of zoning amnesty laws in Turkey. In this context, the study aims to contribute to the search for alternative models of development to solve reconstruction problems in Turkey.

Anahtar Kelimeler: Kaçak yapýlar, yerel yönetimler; imar affý; gecekondu; kentleþme.

---

Analysis of the Regulation of “Zoning Reconciliation” in Local Governments

Zeynel Abidin Polat
Department of Geomatics Engineering, Ýzmir Katip Çelebi University Faculty of Engineering and Architecture, Ýzmir, Turkey

Kýrsal alandan kentsel alanlara göçlerin artmasýyla birlikte kentleþme olgusu ortaya çýkmýþtýr. Artan kentleþmenin neticesinde konut ihtiyacý da artmýþ ve sonuçta konut üretimi de hýzlanmýþtýr. 2000’li yýllarýn baþýna kadar hýzlý nüfus artýþýna raðmen ayný oranda artmayan konut stoku, kýrdan kente göçen nüfusun kendi barýnma ihtiyacýný büyük ölçüde kent çeperinde hazine veya özel araziler üzerine yasadýþý konutlar inþa ederek karþýlamaya itmiþtir. Bununla birlikte yasal olarak yapýlmasýna engel bulunmayan fakat çeþitli sebeplerden dolayý tamamlanamayan veya kontrolden geçemeyen konut projeleri de bulunmaktadýr. Alýnan tedbirlere raðmen kentlerimizdeki kaçak yapýlaþma ve gecekondu üretimi olanca hýzýyla devam etmiþtir. Kentsel alanlarýn yönetiminden sorumlu olan yerel yönetimler çeþitli sebeplerle kaçak yapýlaþmayý engelleyememiþtir. Günümüzde ise alýnan tedbirler neticesinde gecekondulaþma oraný gittikçe azalmýþtýr. Hukuki olarak kaçak sayýlan bu yapýlarda oturanlarýn imar, elektrik doðalgaz, su ve kanalizasyon, ulaþým gibi kentsel alt yapý ihtiyaçlarýnýn giderilmesinde ve vergilerin toplanmasýnda ciddi sorunlar yaþanmaktadýr. Kaçak yapýlaþma ve gecekondu üretimine yönelik tedbirlerin (Tarihsel ve alansal sýnýrlamalar) alýnmamasý ya da tedbirlerin (Ör. Yýkým kararlarý) yeterince uygulanmamasý kaçak yapýlaþma ve gecekondulaþmayý hýzlandýrmýþtýr. Bu durumun oluþmasýnýn temel sebebi yerel yönetimlerin siyasi geleceklerini devam ettirebilmek için bazý kaçak yapýlarý görmezden gelmesidir. Bu sorunlarý çözebilmek için geçmiþten günümüze kadar çeþitli imar aflarý çýkartýlmýþtýr. Bu aflardan en yenisi olan ve kamuoyunda ‘Ýmar Barýþý’ olarak da bilenen düzenleme “7143 sayýlý Vergi ve Diðer Bazý Alacaklarýn Yeniden Yapýlanmasý ile Bazý Kanunlarda Deðiþiklik Yapýlmasýna Ýliþkin Kanun” dur. Bu kanunun 16. Maddesi gereðince 31/12/2017 öncesinde yapýlan ruhsatsýz veya ruhsat ve eklerine aykýrý yapýlarýn kayýt altýna alýnmasý amaçlanmýþtýr. Bu çalýþmanýn amacý; Türkiye’de imar affý sürecini ve eylemlerini yönlendiren yasal ve yönetimsel faaliyetleri ele alarak “Ýmar Barýþý” düzenlemesinin yerel yönetimler düzeyinde hukuki, sosyal, ekonomik etkilerini analiz etmektir. Çalýþmada, Türkiye’de imar affý konusuna iliþkin yasal ve yönetimsel yapýnýn tarihsel süreç içerisinde karþýlaþtýrmalý analizini içeren bir yöntem izlenmiþtir. Bu baðlamada çalýþmanýn Türkiye’de imar sorunlarýnýn çözümüne yönelik alternatif model arayýþlarýna katkýda bulunacaðý düþünülmektedir.

Keywords: Illegal structures, local governments; zoning amnesty; slum; urbanisation.

---